Przedmowa

Niniejszą monografię pragnę poświęcić pamięci wszystkich, którzy pracowali na obecny wizerunek szkoły. Nie przypisuję sobie wyłącznego wysiłku zbierania materiałów do małej monografii o Szkole Podstawowej w Złochowicach. Część materiałów zgromadził mój mąż, Zbigniew Buliński, który w latach 1991 – 2004 pełnił funkcję dyrektora. Historię szkoły porządkowała również koleżanka Jolanta Drabik. Do niniejszego opracowania wykorzystałam materiały nie publikowane, pochodzące między innymi z „Historii rozbudowy szkoły w Złochowicach” Stanisława Mazurkiewicza, „Kroniki Parafii Złochowice, 1918-1922”, Kroniki Szkoły.

Mam nadzieję, że praca ta stanowiła będzie pewnego rodzaju kompendium wiedzy o Szkole Podstawowej w Złochowicach przydatne mieszkańcom wsi, poczynając od młodzieży szkolnej, a kończąc na władzach administracyjnych odpowiedzialnych za rozwój tej szkoły.

Będę w pełni usatysfakcjonowana, jeżeli moja mała monografia wzbudzi zainteresowanie uczniów, rodziców, absolwentów, przyjaciół szkoły, dla których historia i jej rozwój nie jest obojętny. Poczuwam się do miłego obowiązku podziękowania wszystkim Osobom i Instytucjom za życzliwość i pomoc, jakiej nam udzielili podczas przygotowania wielkiej szkolnej uroczystości nadania szkole imienia i sztandaru. Składam Im wszystkim wyrazy wdzięczności i głębokiego szacunku.

Anna Bulińska-Gądek - dyrektor Szkoły Podstawowej w Złochowicach.

Monografia Szkoły Podstawowej w Złochowicach
 

Dowodem na to, że dbałość o wykształcenie nie była obca mieszkańcom Złochowic jest fakt, że w książce pt. „Studia Clarmontana” wydanej przez Ojców Paulinów na Jasnej Górze, w katalogu wyświęconych księży już w 1658 roku wymieniony jest Victorinus Grgorii Zlochowski ze Złochowic w parafii Kłobuck[1].

Pierwsza szkoła, w której zaczęły uczyć się dzieci, została zbudowana z drewna jeszcze przed rokiem 1846. Szkoła ta istniała do 1931 roku, była trzyklasowa, dzieci uczyły się w jednej izbie. Stopniowo stawała się za mała, gdyż chodziły do niej również dzieci z Opatowa, Waleńczowa i Zwierzyńca (gdzie szkół nie było). Dzieci uczyły się od 8.00 do 15.00, w tym godzinę trwała przerwa obiadowa. Nauczanie odbywało się w języku rosyjskim, dwa dni w tygodniu wykładany był język polski. Nauka odbywała się od pierwszego listopada do pierwszego kwietnia. Sytuacja taka trwała do 1914 roku, w którym to szkoła została zamknięta. Po otwarciu szkoły w 1918 roku dzieci było zbyt dużo, więc trzeba było wynająć kilka izb lekcyjnych od chłopów i zatrudnić nauczycieli (do 1925 roku było ich czterech). W Złochowicach działała również ochronka dla małych dzieci, którą prowadziła Zofia Praska. Instytucja ta była do 1919 roku utrzymywana przez władze Kłobucka, a od 1920 roku przez mieszkańców.[2]

W 1928 roku Gminna Rada Narodowa w Opatowie podjęła decyzję na wniosek radnego Adama Habrowskiego o wybudowaniu siedmioklasowej szkoły. Do Komitetu Budowy Szkoły zostali wybrani: Adam Habrowski, Antoni Sitek – sołtys wsi i kierownik szkoły Jan Combik, a z Opatowa – wójt Bronisław Barański i sekretarz gminy Edward Wilk oraz Bolesław Bazier z Wilkowiecka. Budowę szkoły rozpoczęto wiosną 1929 roku, zimą budynek stanął w surowym stanie. W dwóch następnych latach dokończono budowę i 1 listopada 1931 roku przeszło 200 dzieci pod opieką pięciu nauczycieli rozpoczęło naukę. W 1932 roku staraniem nauczycielki Anieli Combik powstała biblioteka szkolna. Cały budynek został uroczyście otwarty i oddany do użytku 6 października 1935 roku.

Podczas drugiej wojny światowej zajęcia lekcyjne nie odbywały się, gdyż budynek szkolny słuzył jako magazyn ziół, które młodzież musiała zbierac pod przymusem. Po wojnie trzeba było dokładnie wyremontować budynek, który cudem uniknął całkowitemu zniszczeniu (samolot niemiecki spuścił bombę na szkołę, na szczęście spadła ona na drzewo i skręcając w innym kierunku, ominęła budynek[3]).

Wraz z upływem czasu, szkoła wybudowana w latach trzydziestych, stał się zbyt mała i niewystrczająco wyposażona dla bardzo dużej liczby dzieci, które wskutek braku sal lekcyjnych uczyły się na korytarzach. Brakowało środków finansowych na rozbudowę budynku. Szkoła nie miała sali gimnastycznej. Brakowało co najmniej trzech sal lekcyjnych, świetlicy i odpowiedniego zaplecza sanitarno-higienicznego. Mieszkańcy Złochowic postanowili sami rozpocząć budowę w ramach czynu społecznego.

27 października 1983 roku na zebraniu Komitetu Rodzicielskiego powołano Społeczny Komitet Rozbudowy i Modernizacji Szkoły Podstawowej w Złochowicach. W jego skład weszli: przewodniczący - Jan Sroka, zastępca przewodniczącego - Halina Desperak, skarbnik - Elżbieta Leszczyńska, sekretarz - Zygmunt Cendal, Piotr Dobosz, Kazimierz Chudy, Krystyna Kotas, Krystyna Krysiak, Kazimierz Mazur, Stanisław Mazurkiewicz, Helena Polańska, Honorata Tasarz, Ryszard Wróbel, Józef Waloszczyński i Andrzej Żurek. W XI. 1983 roku członkowie Konitetu rozprowadzili 299 deklaracji wśród mieszkańców, w których deklarowano odpracowanie czterech dni roboczych lub zapłacenia ich równoważności w wysokości 6000 zł. Projekt nowego budynku wykonało Biuro Projektów Budownictwa Wiejskiego w Katowicach. Po załatwieniu wszystkich formalności budowę rozpoczęto w lipcu 1985 roku. Dyrektorem Szkoły Podstawowej w Złochowicach był wówczas Stefan Biś. W 1987 roku ukończono parter i pierwsze pietro w ramach czynu społecznego, który szacuje się na sumę 900 tys. zł, Salę gimnastyczną planowano zacząć budować w późniejszym terminie niż szkołę, lecz z powodów braku środków finansowych juz nigdy jej nie rozpoczęto, a jedynie urządzono ją w jednej z sal lekcyjnych.[4]

Szkoła, w której ciągle cos się działo z powodu budowy, osiągała spore sukcesy w różnych dziedzinach. Od 1984 roku brała udział w Wojewódzkich Przeglądach Szkolnych Zespołów Artystycznych w Częstochowie. 6 czerwca 1994 roku zarząd francuski "Fundacji dla Polski" przeznaczył dotacje w wysokości 16000franków tj. 73 milionów zł. dla zespołu wokalno-instrumentalnego przy Szkole Podstawowej w Złochowicach ("Fundacja dla Polski" współpracuje przede wszystkim ze stowarzyszeniami działającymi w dziedzinach: rozwój lokalny, zdrowie i opieka społeczna, kultura, oswiata i wychowanie. Środki finansowe Fundacji pochodzą od fundatorów: Fundation de France oraz Caisse des Depois et Consognations.[5]

Uroczyste otwarcie nowego pawilonu odbyło się 15 X 1995 roku. Na uroczystośc zostali zaproszeni wszyscy mieszkańcy wsi oraz kurator szkolny pan Kolman, zastępca przewodniczącego Związku Nauczycielstwa Polkiego w Częstochowie pani Krystyna Kochel. wójt gminy Bogdan Sośniak, były przewodniczący gminy Zygmunt Sołtysiak, były Dyrektor Stefan Biś i ks. Antoni Wachułka. Za pieniądze, które nie zostały wykorzystane, w 1996 roku na budynku starej szkoły założono nowy dach z blachy.

Od 1973 roku w szkole działa oddział przedszkolny, który w 1978 roku został połączony z klasą 0. W 1996 roku do szkoły jako jedyne w gminie został wprowadzony nowy przedmiot KOSS - Kształcenie Obywatelskie w Szkole Samorządowej. Przedmiot ten obowiązywał w VIII klasie.

W latach 1960-1973 w Złochowicach działa również Szkoła Przysposobienia Rolniczeg, której później nazwa została zmieniona na Zasadniczą Szkołę Rolniczą. Po trzynastu latach została ona przeniesiona do Waleńczowa, gdzie został specjalnie wybudowany obiekt dla tego rodzaju placówki. Szkołę tę w roku szkolnym 2003.2004 opuścił ostatni rocznik absolwentów, zatem zmuszona została zmienić swój charakter, ponieważ było zbyt mało chętnych dla tego rodzaju specjalności [6]. Po wielu latach starań i budowy nowego pawilonu szkolnego obecnie szkoła liczy znacznie mniej dzieci, gdyż wskutek wprowadzenia sześcioletniej szkoły podstawowej postanowiono wybudować zupełnie osobny budynek przeznaczony wyłącznie dla gimnazjum, do którego przewożone są dzieci z całej gminy. Gminne gimnazjum znajduje się w Opatowie, a zaczęło swą działalność 1 września 1999 roku. W roku szkolnym 2003/2004 do szkoły podstawowej uczęszczało 97 uczniów, dzieci nauczało 12 pedagogów.

Jednak szkoła to nie tylko budynki i nazwy, ale przede wszystkim ludzie. W Złochowicach od początku istnienia do chwili obecnej przwinęło się około 100 nauczycieli, w tym 4 księży i 5 dyrektorów.

Oto ich nazwiska i lata pracy w szkole w Złochowicach [7]:

Bagińska Urszula - 1972-76

Bardziński Zbigniew - 1969-85

Basiak Danuta - 1953-58

Bergiel Jan - pierwszy nauczyciel

Biś Stefan - dyrktor szkoły 1978-1991

Biś Halina - 1980-2000

Borecka Cecylia - 1555-56

Brodziak Renata/Tomczyk - 1984-96

Bulińka Anna - 1984, od 2004 r. dyrektor szkoły

Buliński Zbigniew - 1984, dyrektor szkoły od 1991

Chłód Krystyna - 1974-79

Choroba Anna/ Chabrowska - 1956-62

Combik Aniela - 1921-37

Combik Jan - kierownik szkoły 1921-37

Cudak Janina - 1962-68

Deska Ewa/Wierzba - 1966-68

Desperak Anna/Słaby - 1978-82

Folwarska Beata - 1997

Garus Sabina - 1967-91

Gatner Renata/Janas - 1981-91

Hyra Elżbieta/Światłowska - 1984

Janik Stanisław - 1976-77

Janik Miłosz - 2008

Jeziorski Damazy - 1931-36

J? Kazimiera - 1938-39

Kasprzak Romualda - 1970-88

Kidoń Franciszek - 1928-32

Klimek Franciszek - 1951-52

Kluba Grażyna - 2000-01

Ks. Knysak Jerzy - 1990-92

Kochel Ewa - 1974-86

Konieczko? - 1952-53

Konieczko Bożena - 1990

Kotowicz Beata - 1993-96

Korczyńska Maria - 1968-72

Korzekwa Władysław - kierownik szkoły - 1951-52

Kotarska Helena/Skibińska - 1963-66

Kowalik Bożena - 1988-2000

Krotosz Irena/Jeziorska - 1931-37

Kubicka Irena - 1995

Kuc Anna - 1968-69

Kula Aleksa - 1967-68

Kulejewska Halina - 1953-54

Kulejewska Jadwiga - 1964-67

Kusek Urszula - 2012

Kutynia Ilona/Krotla - 1986-90

Ks. Kwiciński Jakub - 1928-29, 1935-37

Ledwończyk Maria/Kempa - 1979-82

Lubczyńska Halina/Błaszczykowska - 1969-81

Łosik Bożena - 1978-84

Macherzyńska Jolanta - 1981-84

Machino? - kierownik szkoły 1937-39

Makowska Maria - 1963-64

Malina Beata - 2000

Małoszyc Grażyna/Filak - 1995-2000

Mazik Jolanta/Drabik - 1982

Morawska Aneta - 2006

Musiał Anna - 1994

Nagłowska Sylwia - 2012

Najman Małgorzata - 1991

Nicer Dorota - 1994-95

Noga M? - 1930-31

Obraziński Wacław - 1933-35

Oleksin Izydora - 1939-38

Owczarek Irena- 1956-57

Paludkiewicz Stanisław - 1936-39

Pisarz Jan - 1958-63

Pisarz Wanda - 1959-63

Polis Felicja - 1958-60

Polis Józef - 1952-56

Przygoda Aniela/Kalke - 1965-72

Sławuta Halina/Matyszczak - 1986

Sławuta Małgorzata - 2000-01

Ks. Seweryn Władysław - 1957-59

Sołtysiak Helena - 1971-84

Sroka Anna - 1954-58

Stencel Ewa - 1973-74

Stępniak Jadwiga - 1958-62

Stępniak Władysław - kierownik szkoły - 1958-62

Stradomska Stanisława - 1951-52

Strzelczyk Zofia - 1977-81

Suchodolska Teresa - 1951-52

Szaraniec Bronisława - 1934-35, 1937-38

Szczypiór Jadwiga - 1961-62

Szkudlarek Krystyna - 1969-72

Szkudlarek Ryszard - 1971-72

Szyińska Aniela/Piekielska - 1955-56

Tańcula Janina - 1962-78

Tylikowska K? 1938-39

Ks. Wachułka Antoni - 1992

Wąsińska Krystyna/Szyińska - 1964-67

Wicher? - 1938-39

Wierus Zdzisław - 1980-2000

Wilk Zdzisław - 1968-70

Wolnicka Teresa - 1952-55

Zając Eugenia - 1995-53

Zalewska Janina - 1934-38

Zalewska Anna - 2000-01

[1]Stanisław Mazurkiewicz, Historia rozbudowy szkoły w Złochowicach, 1995, s.3

[2]Ks. Edward Goc, Kronika Parafii Złochowice 1918-1022, s. 40

[3]Ks. Władysława Seweryn, Kronika Parafii Złochowice 1943-1974, s.72

[4]Stanisław Mazurkiewicz op.cit. s.2

[5]Kronika Szkolna 1992-1998

[6]Arkusze ocen 1960-1973

[7]Arkusze ocen 1921-2003